Konjugationsmuster Überblick 1.–3. Konjugation
Die Übersicht stellt nur ein vereinfachtes Schema dar, da keine Versionen/Charaktervokale berücksichtigt wurden und bei den transitiven Verben nur die subjektiven Reihen angeführt sind.
Abkürzungen: N Nominativ, D Dativ, G Genitiv, E Ergativ (Subjekt-Direktes Objekt-Indirektes O.), W Wurzel, T Themazeichen, P Präfix, MV Mittelverb
als Spickzettel für unterwegs
1. Konjugation | 2. Konjugation | 3. Konjugation | ||
---|---|---|---|---|
1. Zeitgruppe | N-D-D | N-D-D | D-N-G-თვის | |
Präsens/აწმყო | ||||
მე | ვ–WT– | ვ–W–ები | მ/მი–W–ს/ა | |
შენ | ––WT– | ––W–ები | გ/გი–W–ს/ა | |
ის/მას | ––WT–ს | ––W–ება | ჰ/ს/0/უ–W–ს/ა | |
ჩვენ | ვ–WT–თ | ვ–W–ებით | გვ/გვი–W–ს/ა | |
თქვენ | ––WT–თ | ––W–ებით | გ/გი–W–თ/ათ | |
ისინი/მათ | ––WT–ენ/ან | ––W–ებიან | ჰ/ს/0/უ–W–თ/ათ | |
რას ვშვრები? Was tue ich? | ||||
Imperfekt/უწყვეტელი | MV 1. Kj. mit -ი | |||
მე | ვ–WT–დი | ვ–W–ოდი | ვ–W–ებოდი | მ/მი–W–და/ოდა |
შენ | ––WT–დი | ––W–ოდი | ––W–ებოდი | გ/გი–W–და/ოდა |
ის/მას | ––WT–და | ––W–ოდა | ––W–ებოდა | ჰ/ს/0/უ–W–და/ოდა |
ჩვენ | ვ–WT–დით | ვ–W–ოდით | ვ–W–ებოდით | გვ/გვი–W–და/ოდა |
თქვენ | ––WT–დით | ––W–ოდით | ––W–ებოდით | გ/გი–W–დათ/ოდათ |
ისინი/მათ | ––WT–დნენ | ––W–ოდნენ | ––W–ებოდნენ | ჰ/ს/0/უ–W–დათ/ოდათ |
რას ვშვრებოდი? Was tat ich? kennzeichnet Ablauf einer unvollendeten, fortdauernden, wiederholten Handlung in der Vergangenheit | ||||
Kj. Präsens/ აწმყოსკავშირებითი | MV 1. Kj. mit -ი | |||
მე | ვ–WT–დე | ვ–W–ოდე | ვ–W–ებოდე | მ/მი–W–დეს/ოდეს |
შენ | ––WT–დე | –W–ოდე | –W–ებოდე | გ/გი–W–დეს/ოდეს |
ის/მას | ––WT–დეს | –W–ოდეს | –W–ებოდეს | ჰ/ს/0/უ–W–დეს/ოდეს |
ჩვენ | ვ–WT–დეთ | ვ–W–ოდეთ | ვ–W–ებოდეთ | გვ/გვი–W–დეს/ოდეს |
თქვენ | ––WT–დეთ | –W–ოდეთ | –W–ებოდეთ | გ/გი–W–დეთ/ოდეთ |
ისინი/მათ | ––WT–დნენ | –W–ოდნენ | –W–ებოდნენ | ჰ/ს/0/უ–W–დეთ/ოდეთ |
რას ვშვრებოდე? Was würde ich tun? bezieht sich auf die Gegenwart, Gebrauch in irrealen Bedingungssätzen | ||||
Futur/მყოფადი (მომავალი) | MV der 1. Kj. | statisch/dynamisch | ||
მე | P–ვ–WT– | ვი–W–ებ | P–ვ–W–ები | –/P–მე/მი–W–ება/დება |
შენ | P––WT– | ი–W–ებ | P––W–ები | –/P–გე/გი–W–ება/დება |
ის/მას | P––WT–ს | ი–W–ებს | P––W–ება | –/P–ე/უ–W–ება/დება |
ჩვენ | P–ვ–WT–თ | ვი–W–ებთ | P–ვ–W–ებით | –/P–გვე/გვი–W–ება/დება |
თქვენ | P––WT–თ | ი–W–ებთ | P––W–ებით | –/P–გე/გი–W–ებათ/დებათ |
ისინი/მათ | P––WT–ენ/ან | ი–W–ებენ | P––W–ებიან | –/P–ე/უ–W–ებათ/დებათ |
რას ვიზამ? Was werde ich tun? Präverb + Präsens z.T. durch Stammwechsel | ||||
Konditional/ხოლმეობითი | MV der 1. Kj. | statisch/dynamisch | ||
მე | P–ვ–WT–დი | ვი–W–ებდი | P–ვ–W–ებოდი | –/P–მე/მი–W–ებოდა/დებოდა |
შენ | P–WT–დი | ი–W–ებდი | P–W–ებოდი | –/P–გე/გი–W–ებოდა/დებოდა |
ის/მას | P–WT–და | ი–W–ებდა | P–W–ებოდა | –/P–ე/უ–W–ებოდა/დებოდა |
ჩვენ | P–ვ–WT–დით | ვი–W–ებდით | P–ვ–W–ებოდით | –/P–გვე/გვი–W–ებოდა/დებოდა |
თქვენ | P–WT–დით | ი–W–ებდით | P–W–ებოდით | –/P–გე/გი–W–ებოდათ/დებოდათ |
ისინი/მათ | P–WT–დნენ | ი–W–ებდნენ | P–W–ებოდნენ | –/P–ე/უ–W–ებოდათ/დებოდათ |
რას ვიზამდი? Was machte ich (gewöhnlich, jeweils)? drückt abgeschlossene, wiederholte, aufeinander folgende, gewohnheitsmäßige Handlung in der Vergangenheit aus, auch Bedingung unter der die Handlung geschehen konnte | ||||
Konjunktiv Futur/მყოფადის კავშირებითი | statisch/dynamisch | |||
მე | P–ვ–WT–დე | ვი–W–ებდე | P–ვ–W–ებოდე | –/P–მე/მი–W–ებოდეს/დებოდეს |
შენ | P––WT–დე | ი–W–ებდე | P––W–ებოდე | –/P–გე/გი–W–ებოდეს/დებოდეს |
ის/მას | P––WT–დეს | ი–W–ებდეს | P––W–ებოდეს | –/P–ე/უ–W–ებოდეს/დებოდეს |
ჩვენ | P–ვ–WT–დეთ | ვი–W–ებდეთ | P–ვ–W–ებოდეთ | –/P–გვე/გვი–W–ებოდეს/დებოდეს |
თქვენ | P––WT–დეთ | ი–W–ებდეთ | P––W–ებოდეთ | –/P–გე/გი–W–ებოდეთ/დებოდეთ |
ისინი/მათ | P––WT–ნენ | ი–W–ებდნენ | P––W–ებოდნენ | –/P–ე/უ–W–ებოდეთ/დებოდეთ |
რას ვიზამდე? Was täte ich? Was werde ich tun? bezieht sich auf Zukunft und drückt eine auf Vollendung gerichtete Handlung aus | ||||
2. Zeitgruppe | E-N-D | (E-N-D/N-D-D) | N-D-D | D-N-G-თვის |
Aorist/წყვეტილი | statisch/dynamisch | |||
მე | P–ვ–W–ე/ი | ვი–W–ე | P–ვ–W–ე/ი | –/P–მე/მი–W–ა/და |
შენ | P––W–ე/ი | ი–W–ე | P––W–ე/ი | –/P–გე/გი–W–ა/და |
მან/ის/მას | P––W–ა/ო | ი–W–ა | P––W–ა/ო | –/P–ე/უ–W–ა/და |
ჩვენ | P–ვ–W–ეთ/ით | ვი–W–ეთ | P–ვ–W–ეთ/ით | –/P–გვე/გვი–W–ა/და |
თქვენ | P––W–ეთ/ით | ი–W–ეთ | P––W–ეთ/ით | –/P–გე/გი–W–ათ/დათ |
მათ/ისინი/მათ | P––W–ეს | ი–W–ეს | P––W–ნენ | –/P–ე/უ–W–ათ/დათ |
რა ვქენი? Was habe ich getan? bezeichnet eine in der Vergangenheit abgeschlossene Handlung | ||||
Konjunktiv Aorist (Optativ)/კავშირებითი II | ||||
მე | P–ვ–W–ა/ო | ვი–W–ო | P–ვ–W–ა/ო/ე | –/P–მე/მი–W–ას/ოს/დეს |
შენ | P––W–ა/ო | ი–W–ო | P––W–ა/ო/ე | –/P–გე/გი–W–ას/ოს/დეს |
მან/ის/მას | P––W–ას/ოს | ი–W–ოს | P––W–ას/ოს/ეს | –/P–ე/უ–W–ას/ოს/დეს |
ჩვენ | P–ვ–W–ათ/ოთ | ვი–W–ოთ | P–ვ–W–ათ/ოთ/ეთ | –/P–გვე/გვი–W–ას/ოს/დეს |
თქვენ | P––W–ათ/ოთ | ი–W–ოთ | P––W–ათ/ოთ/ეთ | –/P–გე/გი–W–ათ/ოთ/დეთ |
მათ/ისინი/მათ | P––W–ან/ონ | ი–W–ონ | P––W–ან/ონ/ნენ | –/P–ე/უ–W–ათ/ოთ/დეთ |
რა ვქნა? Was muß (soll, möchte) ich tun? hat futurische Bedeutung, Konjunktiv der Zukunft | ||||
3. Zeitgruppe | D-N-G-თვის | N-D-D | D-N-G-თვის | |
Perfekt/თურმ. I | kein T bei -ობ und -ი | |||
მე | P–მი–WT–ია/ს | მი–W–ია | P–ვ–{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–ვარ | P–მ–W–ებია |
შენ | P–გი–WT–ია/ს | გი–W–ია | P–––{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–ხარ | P–გ–W–ებია |
მას/ის | P–უ–WT–ია/ს | უ–W–ია | P–––{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–ა | P–ჰ/ს/0–W–ებია |
ჩვენ | P–გვი–WT–ია/ს | გვი–W–ია | P–ვ–{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–ვართ | P–გვ–W–ებიათ |
თქვენ | P–გი–WT–იათ/თ | გი–W–იათ | P–––{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–ხართ | P–გ–W–ებიათ |
მათ/ისინი | P–უ–WT–იათ/თ | უ–W–იათ | P–––{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–ან | P–ჰ/ს/0–W–ებიათ |
რა მიქნია? Was habe ich gemacht? drückt zeitlich unbegrenzten Vorgang in der Vergangenheit aus, auf dessen Folgen/Ergebnissen die gegenwärtige Lage/Handlung beruht; auch nicht erlebte Handlung | ||||
Plusquamperfekt/თურმეობითი II | (1) | |||
მე | P–მე–W–ი/ინ/ებინ–ა/ო | მე–W–ა | P–ვ–{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–იყავი | P–მ–W–ებოდა |
შენ | P–გე–W–ი/ინ/ებინ–ა/ო | გე–W–ა | P–––{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–იყავი | P–გ–W–ებოდა |
მან/ის/მას | P–ე–W–ი/ინ/ებინ–ა/ო | ე–W–ა | P–––{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–იყო | P–ჰ/ს/0–W–ებოდა |
ჩვენ | P–გვე–W–ი/ინ/ებინ–ა/ო | გვე–W–ა | P–ვ–{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–იყავით | P–გვ–W–ებოდათ |
თქვენ | P–გე–W–ი/ინ/ებინ–ათ/ოთ | გე–W–ათ | P–––{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–იყავით | P–გ–W–ებოდათ |
მათ/ისინი/მათ | P–ე–W–ი/ინ/ებინ–ათ/ოთ | ე–W–ათ | P–––{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–იყვნენ | P–ჰ/ს/0–W–ებოდათ |
რა მექნა? Was sollte (mußte) ich tun? stellt Vorgänge dar, deren Folgen oder Ergebnisse in der Vergangenheit bereits vollendet sind; bezeichnet ungesehene Handlung in der Vergangenheit, Konjunktiv der Vergangenheit, Gebrauch in irrealen Bedingungssätzen der Vergangenheit | ||||
Konjunktiv Perfekt/კავშირებითი III | (2) | |||
მე | P–მე–W–ოს | მე–W–ოს | P–ვ–{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–იყო | P–მ–W–ებოდეს |
შენ | P–გე–W–ოს | გე–W–ოს | P–––{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–იყო | P–გ–W–ებოდეს |
მან/ის/მას | P–ე–W–ოს | ე–W–ოს | P–––{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–იყოს | P–ჰ/ს/0–W–ებოდეს |
ჩვენ | P–გვე–W–ოს | გვე–W–ოს | P–ვ–{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–იყოთ | P–გვ–W–ებოდეს |
თქვენ | P–გე–W–ოთ | გე–W–ოთ | P–––{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–იყოთ | P–გ–W–ებოდეთ |
მათ/ისინი/მათ | P–ე–W–ოთ | ე–W–ოთ | P–––{მ}–W–(ებ)–ულ/ილ/ი/{არ}–იყონ/იყვნენ | P–ჰ/ს/0–W–ებოდეთ |
რა მექნას? Was hatte ich getan? wird fast nur noch in feststehenden Wendungen gebraucht |
Imperativ-Bildung
bejahender Imperativ
Der bejahende Imperativ wird in der 2. Person mit den Formen des Aorist und in der 3. Person sowie der 1. Person Singular mit den Formen des Konjunktiv Aorist.
Ausnahme bei Verben mit indirektem Objekt (3persönlich): Bildung wie Konditional (1) oder Konjunktiv Futur (2) ohne Versionszeichen (-ე)
negativer Imperativ
Verbot: არ + Kj. Aorist
höfliche Aufforderung: ნუ + Präsens/Futur